Levensfases-Kinderen van ouders met een verstandelijke beperking

Ik ben anders net als jijJij bent anders net als ik

Steunpunt KOVB

Opgroeien bij ouders met een verstandelijke beperking kan heel ingrijpend zijn. Vaak ervaren deze kinderen, ook in hun volwassen leven, grote problemen op allerlei gebied.

Het Steunpunt KOVB van Sien levert een bijdrage aan erkenning en herkenning voor deze doelgroep.
Dit Steunpunt bestaat uit:
- De werkgroep ervaringsdeskundigen
- De denktank professionals
- Lotgenotencontact
Informatie en advies
- Trainingen, presentaties, masterclasses
- Belangenbehartiging
- Onderzoek

KOVB staat voor normaal begaafde Kinderen van Ouders met een Verstandelijke Beperking. Hiervoor gebruikten we ook wel de afkorting KVBO

Beide afkortingen KOVB en KVBO worden op dit moment nog naast elkaar gebruikt, daar wordt hetzelfde mee bedoeld.

Persoonlijke verhalen en interviews zijn een weergave van hoe de schrijver of degene die geïnterviewd is zich een en ander herinnert en hoe dit in zijn herinnering en gevoelens blijvend een plaats gekregen heeft. Belangenvereniging Sien is hier niet aansprakelijk voor. Belangenvereniging Sien aanvaardt voorts geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van door derden aangeboden informatie op deze website.

De werkgroep 'Kinderen van ouders met een verstandelijke beperking' (KOVB) van Sien heeft als doel dat “normaal begaafde kinderen van ouders met een verstandelijke beperking” worden erkend als een specifieke groep, met een eigen problematiek. Sien benoemt de doelstellingen in een positionpaper.

De werkgroep, die bestaat uit ervaringsdeskundigen, een vrijwilliger en de consulent van Sien, richt zich zowel op lotgenoten als op mensen die beroepshalve met ‘kinderen van’ werken, zoals leerkrachten en begeleiders in de zorg. De werkgroep is actief betrokken bij alle ontwikkelingen rondom KOVB, geeft presentaties, organiseert lotgenotencontact en levert bijdragen aan het publieke debat.

Het is van groot belang dat er erkenning komt voor de specifieke situatie waarin normaal begaafde kinderen van ouders met een verstandelijke beperking opgroeien. Voor de consequenties die zo´n situatie met zich meebrengt. Vaak blijft er noodzaak voor levenslange zorg voor ouders en mogelijk ook voor broers en/of zussen met een beperking. Van belang is dat vooroordelen verdwijnen en dat er begrip komt zodat schaamte niet meer nodig is en dat er passende zorg en begeleiding is voor kinderen die nu in zo’n gezin opgroeien.


Lees ook de petitie, die we naar aanleiding van de uitgave van het boek Ouder van mijn ouders hebben gestuurd aan de Kamercommissie van VWS

De werkgroep ‘kinderen van’ brengt dit thema letterlijk in beeld. Het zou heel fijn zijn als meer volwassen ‘kinderen van’ zich melden om dit samen met ons te doen!

In 2021 is de denktank KOVB opgericht vanuit Sien i.s.m. verschillende betrokken organisaties.

De focus van de denktank KOVB is dat normaal begaafde kinderen van ouders met een verstandelijke beperking goed, gezond en veilig opgroeien. Normaal begaafde kinderen zijn een vergeten groep, omdat ze vanwege de verstandelijke beperking van hun ouders zelf vaak ongezien blijven. Ze komen onvoldoende toe aan hun eigen ontwikkelingstaken, omdat ze zorgen voor hun ouders en veelal geen probleemgedrag laten zien. Om die reden is er doorgaans geen indicatie voor hen. Daarnaast merken we handelingsverlegenheid bij professionals en omstanders.

Intro afbeelding voor artikel: Denktank KOVB professionals

Het delen van ervaringen met mensen die ongeveer hetzelfde hebben meegemaakt kan bijdragen aan (h)erkenning en het besef dat je niet de enige bent die dit heeft meegemaakt. Steunpunt KOVB helpt je graag door je in contact te brengen met ervaringsdeskundigen.

Voor lotgenoten organiseert het Steunpunt tweemaal per jaar een lotgenotendag; in oktober en in april. De lotgenotendagen zijn een informeel samenzijn, waarbij lotgenoten aan de hand van een thema laagdrempelig hun ervaringen kunnen uitwisselen. We starten de dag meestal met een inspirerende spreker. 's Middags is er een wandeling of een workshop. De volgende lotgenotendagen staan gepland op zaterdag 13 april en 12 oktober 2024 in Houten. 

Verder bieden wij ook de mogelijkheid om via mail of telefoon in contact te komen met een andere ervaringsdeskundige voor individueel lotgenotencontact. Het kan heel fijn zijn om gewoon 'ns je verhaal te vertellen aan iemand die (ongeveer) hetzelfde heeft meegemaakt. Zowel jongeren als volwassenen zijn welkom! Belangstelling? Mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. 

Voor meer informatie zie de Sien agenda.  

Je bent niet de enige met ouders met een verstandelijke beperking!  Graag delen we hieronder een aantal ervaringsverhalen, zoals deze zijn opgetekend in de brochure Ik ben er ook nog

Er is ook veel informatie te vinden op de website Oudervanmijnouders, die ontwikkeld is samen met ervaringsdeskundigen, Trimbos en onze Denktank KOVB.

 Bel of Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.ons gerust als je je verhaal kwijt wilt of meer informatie wilt ontvangen!

Het Steunpunt KOVB biedt informatie en advies

Als professional loop je soms tegen vragen aan bij normaal begaafde kinderen van ouders met een verstandelijke beperking. Wat kan je hen aanbieden en welke mogelijkheden zijn er om te verwijzen?

Handelingsverlegen

Voor hulpverleners is het vaak lastig om deze problemen te herkennen en passende steun en aandacht te geven.

Normaal begaafde kinderen van ouders met een verstandelijke beperking doen vaak hun uiterste best om onzichtbaar te blijven. Ze voelen zich vaak ontzettend verantwoordelijk. Uit loyaliteit naar hun ouders proberen ze problemen verborgen te houden. Ook angst voor hulpverleners speelt soms mee. Ze willen niet dat zij of hun broertjes en zusjes uit huis geplaatst worden.
Deze kinderen vallen eigenlijk tussen wal en schip omdat de aandacht vaak meer naar de ouders toegaat. Ze redden zich vaak net, hun problemen zijn vaak niet zichtbaar genoeg om alarmbellen af te laten gaan. Maar het kost deze kinderen ontzettend veel kracht en energie om steeds te vechten voor hun plekje. Om gewoon kind te kunnen zijn. 

Meer informatie over kinderen van ouders met een (licht) verstandelijke beperking (KOVB) vind je op de website KOVB: kinderen van ouders met een verstandelijke beperking. Het kan gaan om één of beide ouders, en om hun jonge of volwassen kinderen. Werk je als professional met gezinnen? Je vindt hier informatie, tips en handige tools om de KOVB-groep te ondersteunen.

Heb je vragen? Laat het ons ook weten. Ook als er heel andere vragen zijn, over dit onderwerp is nog veel onbekendheid, dus schroom niet en laat het ons weten.

Neem contact op via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. we denken graag met je mee!

Het Steunpunt KOVB levert door middel van presentaties of het geven van workshops bijdragen aan themabijeenkomsten die voor de verschillende doelgroepen georganiseerd worden. Ook is het mogelijk om op locatie een Masterclass te organiseren.

De presentaties en workshops worden 'op maat' gemaakt en georganiseerd door een (volwassen) ervaringsdeskundige en een medewerker van Sien. De focus ligt op het perspectief vanuit het kind. De persoonlijke ervaringen staan centraal, er wordt een filmpje vertoond en informatie gegeven Verder is er alle ruimte voor vragen en discussie over de thematiek. Uit de praktijk blijkt dat juist de persoonlijke verhalen nieuwe inzichten geven. 

Tijdens de bijeenkomsten wordt duidelijk wat de impact van de verstandelijke beperking van de ouders is op het welzijn en de ontwikkeling van hun kinderen. Het doel is dat deze kinderen, die vaak vanwege loyaliteit en parentificatie onzichtbaar blijven, écht gezien worden door professionals in de zorg en het onderwijs. De (ervarings)kennis en informatie die gedeeld wordt, levert een enorme bijdrage aan de (h)erkenning van deze doelgroep.

De invulling van het programma wordt in overleg vastgesteld.

Thema’s kunnen zijn: goed genoeg ouderschap, (on)veilig opgroeien, effect van emotionele tekorten, onderschat worden en stigma en mantelzorg.

Wil je als team een verdieping zoeken en met elkaar het aanbod voor deze kinderen écht verbeteren, dan kunnen we samen met de Hogeschool Ede (CHE) een Masterclass Ouder van mijn ouders aanbieden, die SKJ geregistreerd is. 

In Nederland groeien naar schatting tienduizenden kinderen op in gezinnen met ouders met een verstandelijke beperking. Vaak zijn ze al op jonge leeftijd ‘ouder van hun ouders’ en krijgen ze niet de ondersteuning die ze nodig hebben in hun ontwikkeling. De CHE (Hogeschool Ede) en belangenorganisatie SIEN starten daarom een masterclass `Ouder van mijn ouders' waarin hulpverleners leren over de problemen en ondersteuningsmogelijkheden van deze ‘vergeten’ doelgroep. Deze Masterclass wordt in company aangeboden. Informeer bij ons naar de mogelijkheden. 

In deze tweedaagse masterclass leer je hoe je als hulpverlener problemen signaleert en werkt aan oplossingen. 

Je verdiept je met collega’s in de afwijkende ontwikkeling van normaalbegaafde kinderen in gezinnen met verstandelijk beperkte ouders. Ook verdiep je je in problemen die spelen bij deze doelgroep, zoals parentificatie, hechtingsproblematiek en loyaliteitsconflicten. Met behulp van ervaringsverhalen, casuïstiek en oefeningen met trainingsacteurs komt dat heel dichtbij. Je krijgt bovendien praktische handvatten om vanuit meerzijdige partijdigheid een vertrouwensband op te bouwen met ouders en kinderen en zo de basis te leggen voor adequate hulpverlening. Na afloop van deze masterclass heb je inzicht in de complexe problematiek van kinderen die ‘ouder van hun ouders’ zijn en weet je hoe je deze doelgroep - samen met het sociaal netwerk - kunt ondersteunen. De masterclass is SKJ-geregistreerd.  

Op de hoogte blijven?

Meld je aan voor de maandelijkse nieuwsbrief!