Petra werkt als begeleider van jongeren met een verstandelijke beperking. In haar blog schrijft ze over wat ze zoal meemaakt in haar baan. Dit keer vertelt ze hoe ze tijdens het onderzoek voor haar scriptie een verrassend inzicht kreeg.

Tijdens het schrijven van mijn scriptie deed ik op de woonlocatie waar ik werk onderzoek naar de samenwerking tussen wettelijke vertegenwoordigers en begeleiders. Op onze woning wonen volwassenen met een beperking.

De leeftijden van de cliënten is tussen de achttien en dertig jaar, waardoor de wettelijke vertegenwoordigers in de meeste gevallen hun ouders zijn. Wat begon als een interessant onderwerp voor mijn scriptie, werd uiteindelijk een echte eyeopener voor mij — zowel professioneel als persoonlijk.

Opgeleid tot professional
Ik vind het eigenlijk lastig om precies te bedenken waarom ik tien jaar geleden ooit ben begonnen met de opleiding Persoonlijk Begeleider Gehandicaptenzorg. Wat ik wel weet, is dat ik al heel snel mijn hart verloor aan het werken met deze mensen en aan de bijzondere zorg die ik mag bieden. Tijdens de opleiding word je opgeleid tot professional: je leert over verschillende beperkingen, de diverse begeleidingsmethoden en het samenwerken met uiteenlopende disciplines. Alles wat nodig is om professioneel te kunnen begeleiden komt voorbij. Maar juist de belangrijkste ‘ discipline’ blijft vaak buiten beeld: ouders. Terwijl zij degenen zijn die hun kind door en door kennen en een schat aan kennis en ervaring meebrengen.

Ouders kennen (vaak) het antwoord
Ouders zorgen vanaf dag één voor hun kind. Zij kennen elk geluidje, elke blik en elke kleine verandering. Wat voor ons soms een raadsel is, herkennen zij meteen. Toch merkte ik — bij mezelf en bij collega’s — dat we daar soms te snel aan voorbijgaan. Vanuit onze professionele rol denken we nogal eens dat wij het antwoord moeten hebben, terwijl ouders vaak dat antwoord al kennen.

Eyeopener
Mijn scriptie liet me beseffen dat we soms te snel willen handelen. Te snel denken te weten wat nodig is. Terwijl de echte kracht juist zit in samenwerken en echt luisteren. Ouders zijn geen ‘extra schakel’, maar een onmisbare partner in de zorg. Als we hun ervaringen meer meenemen, snappen we onze cliënten beter en kunnen we uiteindelijk betere zorg bieden.

Samen wijzer
Sinds mijn onderzoek probeer ik daar bewuster mee om te gaan. Ik sta vaker stil bij de vraag: heb ik de ouders hier wel genoeg in meegenomen? Want soms is de beste begeleiding die je kunt geven helemaal geen ingewikkelde methodiek, maar gewoon luisteren naar degenen die hun kind als geen ander kennen. Als de ouders, de cliënt en ik als begeleiding hun handen in elkaar sluiten, werken we pas echt samen en maken we het verschil.

Petra Soels
Persoonlijk begeleider