Hoe zorg je voor een gezonde leefstijl als je kind niet thuis woont? “De eerste maanden van onze woongroep zagen we de kilo’s eraan vliegen bij de bewoners. Onze bewoners gingen voor het eerst op zichzelf wonen en met die nieuwe vrijheid kwamen ook de keuzes zoals laat gaan slapen of met een pak gevulde koeken op de bank zitten. We hebben het roer omgegooid en werken nu aan een gezonde leefstijl. Dat gaat heel goed” vertelt Hetty Dortland, teamleider bij woongroep de Iris.
Belonen
Dat beeld bevestigt Els van Maurik. Ze is moeder van Margot, die op de Iris woont. Els is nauw betrokken geweest bij de oprichting en inhoud van dit wooninitiatief voor mensen met een verstandelijke beperking dat nu twee jaar draait. “Toen Margot nog klein was had ze vaak onderzoeken in het ziekenhuis, of kon ze niet meedoen met spelletjes. Dan gaf je haar graag wat lekkers als beloning en daar leefde ze helemaal van op. Zo sloop belonen met lekkers er al vroeg in. Maar op een gegeven moment zie je wel dat dit niet goed is en moeten die kilo’s er weer af. Dat is geen gemakkelijk proces.”
Thematisch werken
Bij de Iris pakken ze gezond leven grondig aan. Van geen koekjes meer bij de koffie, tot kleinere toetjesschaaltjes. En van zelf eten koken tot iedere maand een thema dat te pas en te onpas besproken wordt. Hetty: “We hebben het thematisch aangepakt, want anders verdwijnt het zo weer. Nu hebben we er regelmatig gesprekken over, staat het op het prikbord en merken we de effecten.” Een gezonde leefstijl is meer dan alleen goed eten en voldoende bewegen. “Het gaat ook over grenzen stellen, keuzes maken, voldoende drinken, zonnebrandcrème smeren, etc. Bij het thema schrijven we tekst en zoeken er filmpjes bij. Zo krijgen we een mooi boekwerk van alle onderwerpen, om nog eens te herhalen. “
De driehoek
“Wat ons betreft is de driehoek van ouders, kind en begeleiders hierin ontzettend belangrijk. Dat merkten we toen we in het begin de ouders niet op de hoogte brachten van het thema. Dus nu sturen we ze altijd het maandthema toe en kunnen ze ook bij hun ouders aan de slag . Zij kunnen dan ook het goede voorbeeld geven en er samen over praten.”
Sportbudget
Gezond leven betekent ook voldoende bewegen en sporten. Al vanaf het begin van de woongroep is er budget vrijgemaakt om iedere week met elkaar te sporten. In eerste instantie was het om elkaar beter te leren kennen, maar algauw kwam daar ook een gezonde leefstijl als doel bij. Nu sporten ze iedere dinsdag- en donderdagavond en de begeleiders sporten mee.
Hetty: “We hebben, in afstemming met professionals, gekeken naar welke sport voor wie werkt. Wat heeft iemand nodig? Dat is voor ons een belangrijke stap om iedereen mee te krijgen. Daarnaast is het stellen van haalbare doelen belangrijk, dan zie je ook echt resultaat.”
“We hebben gekeken naar welke sport voor wie werkt. Dat is zo belangrijk.”
Een gezonde leefstijl voor mensen met een beperking is niet zomaar geregeld. “Ik kan m’n dochter niet met een abonnementje naar de sportschool sturen, daar moet begeleiding bij en dat lukt deels vanuit PGB, maar niet altijd” legt Els uit. Daarom werft de stichting jaarlijks fondsen om het sporten mogelijk te maken. Ook is de sportschool in de buurt betrokken en zijn er meerdere vrijwilligers die wandelen met bewoners.
Zeemeermin
Els: “Als je een beperking hebt, zijn er vaker lichamelijke problemen waardoor sporten meer moeite kost. Iets vinden wat je leuk vindt, helpt dan heel erg. Zo zegt Margot wel eens dat haar benen niet gemaakt zijn om mee te lopen en toch gaat ze iedere week wandelen, omdat het gezellig is. Ook zwemt ze, waarbij ze laatst een zeemeerminnenpak aan mocht. Dat is hartstikke zwaar voor je bovenbenen, maar Margot heeft het een uur lang volgehouden en geen spierpijn gevoeld. Zo zie je maar weer dat als je iets vindt wat past, het gemakkelijker gaat.”
“Wat ik mooi vind is dat ik nu onze bewoners ’s avonds met een bak kwark en fruit op hun kamer zie zitten en niet meer met die zak gevulde koeken.”
Trots op jezelf
Hetty ziet ook dat het belangrijk is om de boodschappen steeds te herhalen. “Dan slijt het er vanzelf in. Maar we zien sowieso al veel effect van onze focus op leefstijl: De bewoners zijn bezig met gezond leven en gaan bijvoorbeeld uit zichzelf een extra wandelingetje maken of kiezen voor een kleiner stukje taart. Sommigen zijn er enorm trots op dat ze nu een stuk gezonder zijn en dat is niet altijd gemakkelijk gegaan, omdat bewegen soms echt een uitdaging is en een lange adem vergt.”
Hetty: “Wat ik mooi vind is dat ik nu onze bewoners ’s avonds met een bak kwark en fruit op hun kamer zie zitten en niet meer met die zak gevulde koeken. Er is niks vervelender dan dat je afhankelijk bent van andere mensen. Dat zijn zij allemaal, maar als wij hen kunnen leren wat voor hun gezond is en ze daar zelf keuzes in kunnen maken, dan vind ik dat echt een mooie uitdaging.”
Fotograaf: Vera Duivenvoorden
De Iris
Bij de Iris wonen 16 (jong)volwassenen met een verstandelijke beperking in een levensloopbestendige woning in Vianen. Ouders hebben de regie over de geboden zorg. Amerpoort wordt ingehuurd voor de dagelijkse begeleiding. De bewoners werken vier dagen in de week bij een dagbesteding. Daarnaast koken ze met begeleiders, sporten gezamenlijk en zijn er vrijwilligers die helpen bij activiteiten zoals wandelen.Zie ook: www.stichtingdeiris.nl